De nieuwste trends in toerisme, recreatie en vrije tijd
40ste editie van het CBS/NBTC/NRIT/CELTH Trendrapport
Vandaag verschijnt de 40ste editie van het Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd. Wat in de jaren tachtig van de vorige eeuw begon met een dun boekje rond het toen nieuwe ContinuVakantieOnderzoek (CVO) is in veertig jaar uitgegroeid tot een volwaardig jaarboek voor de gehele toerisme- en vrijetijdssector met trends, data, ontwikkelingen en inspiratie.
Het rapport kwam ook dit jaar tot stand in samenwerking met de markt, het onderwijs en de overheid. NRIT, het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC), Centre of Expertise Leisure, Toerisme & Hospitality (CELTH) en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) hebben in een intensieve samenwerking dit rapport samengesteld.
Veertig jaar groei
In 40 jaar Trendrapport verdubbelde het aantal vakanties van Nederlanders naar 40,6 miljoen en verviervoudigde het inkomend toerisme naar maar liefst 20,1 miljoen gasten. We ontdekten ook massaal andere landen, want buitenlandse vakanties groeiden vele malen sterker dan binnenlandse. Dat resulteerde in een enorme groei van de bestedingen aan vakanties; van 3,8 miljard euro veertig jaar geleden tot 22,0 miljard euro in 2019. Een sector die de afgelopen 40 jaar heel wat tegenslagen moest overwinnen maar steeds sterker uit de strijd kwam. Tot de COVID-19 pandemie. De vrijetijdssector moest de afgelopen 22 maanden door een ongekende storm laveren en op veel fronten fors inleveren. De crisis is zo ongekend en onvoorspelbaar dat het uitermate onzeker is of we naar hetzelfde niveau van voor de crisis zullen terugkeren.
Het Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd
In het rapport blikken we altijd terug op het voorgaande jaar, in dit geval 2020. Waar mogelijk geven we ook een doorkijk naar 2021 en verder. In deel één van het Trendrapport geven we een concreet en helder overzicht van de demografische, economische, technologische en maatschappelijke ontwikkelingen waarbinnen de sector moet opereren. Dit deel wordt afgesloten met een overzicht van de belangrijkste beleidsdocumenten die onze branche raken. Onder redactie van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) geven we in deel twee van het rapport een overzicht van de belangrijkste statistische ontwikkelingen op het gebied van toerisme, vakanties en vrijetijdsbesteding. In deel drie van het Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd worden zeven domeinen van de gastvrijheidseconomie nader beschreven. In deel vier van het rapport (Capita Selecta) vindt u een serie interessante en verdiepende artikelen die door diverse deskundigen van onder andere de CELTH instituten zijn geschreven.
Een bewogen jaar
2020 was een bewogen jaar, waar het wereldwijde toerisme met een ongekende 73 procent kromp. En dat na een vrijwel onafgebroken groei vanaf de eeuwwisseling. Ook het Nederlands inkomend toerisme kreeg een flinke klap en kromp met 64 procent. Het aantal binnenlandse gasten daalde, vooral vanwege de lockdowns in voor- en naseizoen, met 22 procent. Ondanks een mooie zomer en redelijk wat reismogelijkheden halveerde het uitgaand toerisme in 2020. Al met al resulteerde dat in een forse afnamevan de toeristische bestedingen voor ons land. De totale toeristische bestedingen in de Nederlandse economie daalden in 2020 met 38,9 miljard euro naar een totaal van 52 miljard euro. Dat had grote gevolgen voor de bijdrage van toerisme aan het bbp, die kromp van 4,4 procent naar 3,2 procent. De sector was in één klap de groei van 10 jaar kwijt. Klein lichtpuntje was de impact op het klimaat. Door de gevolgen van en maatregelen tegen COVID-19 is de ‘carbon footprint’ van Nederlandse toeristen in 2020 met 48 procent gedaald, ten opzichte van 2019. Deze footprint was in 2020 voor het eerst lager dan in 2002. Toch was het niet allemaal kommer en kwel. Vakantieland Nederland werd met name door Nederlanders zelf herontdekt en recreatie in de eigen omgeving nam een grote vlucht.
Vooruitblik
Door de ontwikkelingen van de afgelopen periode moeten we constateren dat onze wereld er de komende jaren ingrijpend anders uit zal zien. De vaccinaties en coronatoegangsbewijzen hebben niet de dijk opgeworpen tegen het virus die we in het voorjaar van 2021 nog hadden verwacht en vooral gehoopt. Dat betekent dat internationaal reizen nog jaren bemoeilijkt zal worden en veel uithuizige vrijetijdsactiviteiten in de zomerperiode zullen moeten plaatsvinden, wanneer de virusdruk relatief laag is. Dat heeft grote gevolgen voor de vrijetijdssector. Ondernemers staan voor de uitdaging om in een kortere tijdspanne hun normale omzet moeten realiseren. Vaak zal dat ook nog moeten met een beperkte capaciteit en duurder personeel dat moeilijk te vinden is. Ondanks deze grote uitdagingen heeft de pandemie Nederlanders ook geleerd dat onze sector de samenleving mooier maakt en ons bestaan de moeite waard. En dat is een te mooie taak om bij de pakken neer te gaan zitten.
Bestelinformatie
Het Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd is vandaag verschenen en kan worden besteld via de store van NRIT: www.nritmedia.nl/store/57/
